Godfried van Bonen overleden

Op 18 juli 1100 overlijdt te Caesarea, nabij Jeruzalem, Godfried van Bonen (°1060), die dus niet “van Bouillon” was. Men weet dat hij gedoopt werd in het bisdom Terwaan, omdat hij wellicht in Bonen (Boulogne-sur-Mer) of in de buurt van Bonen in de Zuidelijke Nederlanden geboren was.

Godfried was een afstammeling van Karel de Grote en ook van de legendarische Zwaanridder. Dit verklaart ook de zwaan in het blazoen van de stad Bonen.

Godfried was de voornaamste leider van de Eerste Kruistocht. Hij werd in deze positie gekozen omdat hij zowel Diets als Romaans (Picardisch) sprak.

In augustus 1096 sloot hij zich, samen met zijn broers Eustaas en Boudewijn (de latere Boudewijn I van Jeruzalem), aan bij de Eerste Kruistocht. Hij vertrok met een leger van 40.000 man. Onderweg werden nog edellieden en allerlei vrijwilligers aangevuld, waaronder veel avonturiers, tot een troepenmacht van ongeveer 100.000 man.

Drie jaar later, op 15 juli 1099, plantte hij de standaard van de kruisvaarders op de muren van Jeruzalem.

Vergis u niet, deze kruistocht was aanvankelijk een reis van ontberingen, gevolgd door een bloedige verovering van de Arabieren. Er was weinig christelijks aan: Jeruzalem en haar inwoners — moslims, joden en oosterse christenen — werden vernield, geplunderd, verkracht en vermoord. De strategie om de vijand van angst te verlammen is niet nieuw: ook toen werd terreur gebruikt.

Godfried weigerde de titel ‘Koning van Jeruzalem’. Hij werd uitgeroepen tot ‘Beschermer van het Heilige Graf’. Zijn koninkrijk bestond ongeveer uit het grondgebied van het huidige Israël, inclusief de Gazastrook en Libanon, en strekte zich uit tot aan het vorstendom Antiochië, aan de Turks-Syrische grens.

In 1100 breidde hij zijn macht verder uit en plande hij nog meer veroveringen, maar hij stierf datzelfde jaar. De kroniekschrijver Albert van Aachen beschrijft dat Godfried van Bonen vergiftigd werd door tijdens een maaltijd een cederappel te eten die hem door de emir van Caesarea werd aangeboden.

Op zijn sterfbed gaf Godfried opdracht aan zijn broer Eustaas, die naar huis wilde terugkeren, drie relikwieën van het Heilig Bloed van Jezus mee te nemen. Hij wilde deze schenken aan de Frans-Vlaamse steden Bonen en Lens, en aan Antwerpen.

Zijn stoffelijk overschot werd begraven in de Heilig Grafkerk op Golgotha. Dat grafmonument is daar inmiddels verdwenen, maar in de crypte van de basiliek van Bonen kan je nog een replica van zijn cenotaaf zien op ware grootte (zie rechts op de foto).

18.07.2025