Johan Hendrik van Dale, van de dikke van Dale

Op 19 mei 1872 overleed in Sluis Johan Hendrik van Dale, onderwijzer, stadsarchivaris en taalkundige, vooral beroemd als woordenboekmaker: het Van Dale Groot woordenboek der Nederlandse taal, ook wel de Dikke Van Dale genoemd. Opvallend is dat Johan Hendrik van Dale geen ‘Hollander’ was, maar een Zeeuw die zijn hele leven in Sluis had gewoond.

Naast publicaties over lokale geschiedenis was Van Dale actief bezig met het schrijven van leerboeken over taalzuiverheid en spraakkunst. In 1866 kreeg hij zijn eerste lexicografische opdracht, namelijk de bewerking van een taalkundig handboek. Een jaar later werkte hij aan een herziening van het Nieuw woordenboek der Nederlandse taal, uitgegeven bij D.A. Thieme. Dit werk voltooide hij in vier jaar tijd. Johan Hendrik van Dale werkte aan de letter Z toen hij op 44-jarige leeftijd aan pokken overleed.

Zijn borstbeeld, vervaardigd door de beeldhouwer Pieter Puijpe, werd in Sluis in 1924 onthuld. De grootste eer die aan de noeste arbeid van Johan Hendrik van Dale werd toegekend, was het feit dat zijn familienaam vanaf de vierde druk werd gekoppeld aan het woordenboek. Vanaf dat moment droeg het woordenboek voortaan zijn familienaam: de Dikke Van Dale.

19.05.2025