WIDOPEDIA
Een blog over Frans-Vlaanderen, de Nederlanden en Europa
Wido Bourel

Meest recente berichten
Archieven
Kernwoorden

Zelfbestuur voor Corsica?

Bij de dood van Yvan Colonna (1960-2022)

Muurportret van de Corsicaanse autonomist Yvan Colonna.

Lees dit artikel ook op Doorbraak: https://doorbraak.be/corsica/

In Marseille is op 21 maart de Corsicaanse separatist Yvan Colonna overleden. De aanslag door een jihadist in de gevangenis van Arles begin deze maand werd hem fataal. Zoals te voorspellen (lees ook mijn artikel van 15 maart) kreeg Corsica, in de dagen die volgden op  de aanslag, te maken met een opflakkering van geweld. De Franse minister van Binnenlandse Zaken spreekt nu van autonomie voor Corsica om de gemoederen te bedaren.

Franse staat verantwoordelijk

Voor de Corsicaanse separatisten is de Franse staat verantwoordelijk voor de dood van Yvan Colonna, met zware rellen tot gevolg.  De Franse regering heeft zijn minister van Binnenlandse Zaken in hoogsteigen persoon, Gérard Darmanin, naar Corsica afgevaardigd om te trachten te bemiddelen. Darmanin beloofde plots, en tot verrassing van velen, niets minder dan zelfbestuur voor het eiland om de brand te blussen. Maar wat betekent het woord ‘zelfbestuur’ in de mond van een Franse minister?

Zaterdag 26 maart namen familie en Corsicaanse vrienden en militanten op een waardige manier afscheid van Yvan Colonna. Daags ervoor werd hij vanuit het ziekenhuis van Marseille naar zijn geliefde Corsica overgevlogen. Wat zijn vrienden zo woedend maakt: zijn straf verder uitzitten in een Corsicaanse gevangenis werd hem bij leven steeds geweigerd. Cynischer kon het niet. Pas enkele dagen vóór zijn overlijden werd Yvan Colonna, toen in coma, om ‘medische reden’ vrijgegeven. Enkel dood mocht hij naar Corsica terugkomen om in zijn Cargèse, het dorpje waar hij vroeger woonde, te worden begraven.

Wie was Yvan Colonna?

Yvan Colonna werd in 1960 geboren op Corsica. Zijn ouders, beide sportleraren, verhuisden naar Nice in 1975. Deze beslissing had te maken met de politieke ambities van zijn vader die socialistische volksvertegenwoordiger werd voor het departement ‘Alpes Maritimes’.

Van zijn ouders had Colonna hun talent voor sport overgenomen. Zijn dienstplicht vervulde bij het elitekorps bij de brandweer te Parijs. Daarna volgde hij een opleiding tot sportleraar. Heimwee bracht hem, in het spoor van enkele vrienden, terug op Corsica. In Cargèse, de plaats waar zijn broer een zaak bezat, ging hij aan de slag. Voor de kost had hij vele baantjes: van badmeester tot geitenhoeder. Aan dit laatste heeft hij zijn schuilnaam te danken: de hoeder van Cargèse.

Corsicaans nationalist

Eens terug op Corsica dook de naam van Yvan Colonna op in de rangen van de radicale Corsicaanse nationalisten en activisten van het Front de libération nationale Corse (FLNC). Hij werd gelinkt aan verschillende geweldige acties in Corsica maar bewijzen ontbraken. Colonna werd onder meer verdacht van deelname aan een aanslag op een rijkswachtkantoor in Pietrosella (Zuid-Corsica) in september 1997. Het commando liet er een bom ontploffen, bedreigde twee rijkswachters en nam hun wapens mee.

Op 6 februari 1998 werd de prefect van Corsica, Claude Erignac, in Ajaccio neergeschoten. Het moordwapen bleef, vreemd genoeg, als een signatuur achter op de plaats van de aanslag. Het was een van de twee automatische pistolen, die door de daders  werden ontvreemd bij de aanslag in Pietrosella.

Steeds ontkend

In de jaren ’70 en ’80 had het FLNC het vooral gemunt op symbolen van de Franse staat op Corsica. Honderden aanslagen werden  gepleegd op kazernes, politiekantoren en nog meer. Bewijzen dat de hoeder van Cargèse erbij betrokken was waren er niet. Ook bij de enquête op de moord op de prefect dook zijn naam niet onmiddellijk op in het dossier.

Dat was pas later het geval en de hele zaak leek snel op een afrekening tussen nationalisten. Voor de Franse justitie werd de voortvluchtige Colonna de ideale schuldige, om met de zaak komaf te maken. En ook, om de vele blunders in het onderzoek te doen vergeten.

Ballingschap in de gevangenis

Yvan Colonna daagde de Franse instanties uit en maakte ze belachelijk door jarenlang onvindbaar te blijven. Terwijl was hij rustig als ‘herder’ ondergedoken in zijn heimat Cargèse. Frankrijk zou hem hiervoor de rekening  presenteren. Eens opgepakt zou hij altijd, en tot in hoger beroep, zijn onschuld staande gehouden.

De condities om deze ‘speciale gevangenen’ te bezoeken zijn bijzonder streng. Zijn moeder en zoon had Colonna al meer dan één jaar niet meer mogen zien

De manier waarop hij, samen met andere Corsicaanse nationalisten, in een speciaal gevangenisregime werd vastgehouden was al jaren onderwerp van verontwaardiging. Dé straf voor volksnationalisten en separatisten is ze gevangen te houden ver van hun regio en familie. Een soort ballingschap maar dan in de gevangenis. Colonna werd eerst gevangen gehouden in de buurt van Parijs, vervolgens in het Zuiden van Frankrijk. De condities om deze ‘speciale gevangenen’ te bezoeken zijn bijzonder streng. Zijn moeder en zoon had Colonna al meer dan één jaar niet meer mogen zien.

Jihadist

Had men Ivan Colonna in een gevangenis op Corsica geplaatst, dan zou hij vandaag nog in leven zijn. Dat is de mening van de duizenden die gemanifesteerd hebben na zijn dood. Voor hen is Yvan Colonna een slachtoffer van de Franse staat. Hoe kan je verklaren dat in een gevangenis met bijzonder regime, waar de gevangenen op elk moment van de dag kunnen worden gecontroleerd, een jihadist minuten lang Yvan Colonna kon wurgen zonder interventie van de bewakers?

De aanslag blijkt door camera’s te zijn gefilmd. Een Franse televisiezender heeft het hele gebeuren inmiddels zonder scrupules uitgezonden. Dat tot grote ergernis van de familie die klacht heeft ingediend.

Het was nog nooit getoond: zelfs de vlaggen op de gebouwen van de Corsicaanse Raad, zeg maar het Corsicaans Parlement, hingen halfstok naar aanleiding van de terugkeer van Ivan Colonna. De man die levenslang werd veroordeeld voor een moord op een vertegenwoordiger van de Franse staat werd als held ontvangen door de Corsicaanse politici. Dat tot grote verontwaardiging van de Parijse pers en van president Macron hemzelf.

Autonomie?

Corsica leek deze dagen op een mijnenveld. Een Franse minister van Binnenlandse Zaken die zich naar het eiland haast is nooit een goed teken. De situatie wordt als explosief ingeschat in Parijs en dit op enkele weken voor de Franse  presidentsverkiezingen. Tot verbazing van velen verklaarde Darmanin dat hij bereid was te gaan ’tot de autonomie’ van Corsica om de gemoederen te bedaren.

Al vijf jaar weigert de Franse regering gevolg te geven aan de politieke vraagstukken van de Corsicanen

Een houding die zeer ongeloofwaardig is en die niemand ernstig neemt. Al vijf jaar weigert de Franse regering gevolg te geven aan de politieke vraagstukken van de Corsicanen. Tijdens zijn bezoek aan Corsica in februari 2018 weigerde Macron te aanhoren dat de Corsicaanse kwestie een politieke kwestie was.

Corsica ruilen voor Wallonië?

Er zijn Franstaligen in dit land, die zoals Jules Gheude, dagdromen dat de zogenaamde beloftes voor autonomie voor Corsica de aanleiding kunnen zijn voor een integratie van Wallonië binnen Frankrijk. Niet de status van de Franse overzeese gebieden zal als model dienen voor Wallonië, maar wel dat van Elzas-Lotharingen. Kijk hoe na de twee wereldoorlogen Frankrijk het autonome parlement van de Elzassers te niet deed, kijk naar de dwangmaatregelen, het verbod van de taal, de cultuur, de kranten, enzovoort.

Zoals de Corsicanen zich geen volk mogen noemen, aldus de Franse grondwet, mogen de Elzassers hun heimat ook niet meer Elzas noemen maar ‘Grand-Est’.

Het Corsicaanse volk

Vraag  is ook wat minister Darmanin met ‘autonomie’ precies bedoelt. Zelfbestuur in welke domeinen, met welke middelen en met welke doelstellingen? In februari herinnerde de prefect van Corsica de Corsicaanse politiekers eraan dat de Franse constitutionele raad de uitdrukking ‘Corsicaans volk’ niet toeliet. Frankrijk erkent, in de zuivere jakobijnse traditie enkel één natie, en dat is de Franse.

Parijs vreest ook een sneeuwbaleffect bij toegevingen aan Corsica. Wat met het Bretoense volk, het Elzassiche volk, het Occitaanse volk en het… Vlaamse volk in dit land? Corsica is een doos van Pandora voor de andere volkeren in Frankrijk. De kans dat de autonomie van Corsica, versus Darmanin, op een sisser afloopt, eens de presidentsverkiezingen voorbij, staat dus in de sterren geschreven.

Gepubliceerd

29.03.2022

Kernwoorden
Reacties

Corsica Nostra

Corsicaanse nationalist gewurgd in een Franse gevangenis

Muurportret van de Corsicaanse autonomist Yvan Colonna.

Lees dit artikel ook op Doorbraak: https://doorbraak.be/corsica-nostra/

De grenzen van het eiland Corsica vallen niet te betwisten. Dat helpt om de stem te verheffen in het ene en ondeelbare Frankrijk. Het warm bloed van het Corsicaans volk doet de rest. Geweld is hier een traditie en conflicten overleven de generaties. De vendetta is niet voor niets een Corsicaans begrip. Geen maand gaat er voorbij zonder dat er geschoten wordt. Om een prefect te zijn in Corsica is geen droomjob voor een hoge ambtenaar. Op het eiland van zon, zee en strand vallen regelmatig slachtoffers, zowel bij de autonomisten als bij de vertegenwoordigers van de staat.

Moord op een prefect

Een prefect is in Frankrijk de hoogste woordvoerder van een departement. Als plaatselijke vertegenwoordiger van de centrale staat is hij belast met het bewaken van het nationaal belang, de administratieve controle en de toepassing van de wet, boven alle plaatselijke verkozenen.

De Franse staat heeft nog een rekening te presenteren aan de Corsicaanse autonomisten. Dat is onder meer het gevolg van de aanslag op prefect Claude Erignac, op 6 februari 1998. Hij werd in Ajaccio in de rug geschoten en dodelijk geraakt door drie kogels. Wie de leden van het moordcommando waren, wie er schoot, en wat hun ware motieven waren, is nooit helemaal opgehelderd. Maar hierover dadelijk meer.

Afscheidscadeau

Dat Frankrijk niet licht vergeet bleek onlangs bij de oppensioenstelling van een andere prefect van Corsica, Pascal Lafarge. Bij zijn vertrek liet hij niet na de Corsicaanse verkozenen de les te spellen. In een brief van 18 februari weigerde de prefect een recente wijziging van het interne reglement van de Corsicaanse Raad door te voeren die de Corsicanen, stel je voor, ‘het Corsicaans volk’ noemt.

Volgens de Franse Constitutionele Raad is het begrip ‘Corsicaans volk’ in strijd met artikel 1 van de Franse Constitutie.

Wat eveneens niet kan, aldus de prefect, is het voorstel van de Raad om het Corsicaans als debatstaal toe te laten. Volgens de Franse Constitutionele Raad is het begrip ‘Corsicaans volk’ in strijd met artikel 1 van de Franse Constitutie. In 1991 censureerde dezelfde Raad dit begrip. En dat zal, schrijft Lafargue, zo blijven.

Gewurgd in de gevangenis

Terug naar de moord op prefect Erignac. Deze kwam onlangs opnieuw in de actualiteit met een vreemde aanval in de gevangenis van Arles, in Zuid-Frankrijk. Op 2 maart wurgde een zekere Franck Elong Abé een andere gevangene. Het slachtoffer heet Yvan Colonna, een Corsicaanse nationalist, die tot levenslang veroordeeld was voor zijn aandeel in de moord op prefect Erignac. Franck Elon Abé, de dader, is een ex-jihadist van Kameroense afkomst. Hij vocht onder meer in Afghanistan, werd door de Amerikanen aangehouden en gevangengezet. In 2012 werd hij aan Frankrijk overgeleverd en vertoeft sindsdien in Franse gevangenissen. Hij kwam nog in het nieuws wegens kidnapping van verplegend personeel, poging tot ontsnapping, enzovoorts.

Hoe een veroordeelde, onderhevig aan de strengste bewaking, een andere veroordeelde te lijf kan gaan is op zich al verdacht.

Hoe een veroordeelde, onderhevig aan de strengste bewaking, een andere veroordeelde te lijf kan gaan is op zich al verdacht. Elong Abé verklaarde dat Colonna de profeet zou hebben beledigd. Yvan Colonna kan men niet ondervragen want hij ligt in een diepe coma en verkeert tussen leven en dood. De Franse autoriteiten hadden eerst gesuggereerd dat Colonna overleden was. De familie en vrienden van Yvan Colonna stellen zich meer en meer vragen over de rol van de staat en over de ware toedracht van deze aanslag.

Wie is Yvan Colonna?

Yvan Colonna, bijgenaamd de herder van Cargèse, 61 jaar oud, is de zoon van een gewezen socialistische volksvertegenwoordiger. Hij wordt ervan beschuldigd degene te zijn die op prefect Erignac had geschoten. Maar Colonna bleef hardnekkig ontkennen. Sommigen in Frankrijk spreken van een juridische dwaling, anderen van opgezet spel en van een oneerlijk proces.

De meedogenloosheid waarmee de Franse staat, tot vandaag, weigerde de man in een normaal gevangenisregime onder te brengen heeft al heel wat mensen beroerd. Hij werd doorlopend gefouilleerd en regelmatig van cel gewisseld. Colonna is buiten Corsica opgesloten zodat zijn familie hem moeilijk kan bezoeken. Zijn moeder heeft hij hierdoor al vijftien jaar niet meer kunnen zien. Het vooruitzicht om hem na 22 jaar gevangenis nog steeds niet los te laten is wraakroepend.

Onschuldig?

Iets klopt er niet. Colonna heeft namelijk altijd volgehouden onschuldig te zijn en bewijzen dat hij geschoten zou hebben zijn er niet. Petities met meer dan 40 000 handtekeningen en talloze betogingen bleven zonder resultaat. Verschillende persoonlijkheden, zoals de zangers Renaud en Jacques Dutronc, hebben zich de zaak van Colonna aangetrokken. Renaud bezocht hem tot drie keer toe in de gevangenis, en ging zijn familie in Corsica begroeten.

Colonna trouwde in de gevangenis. Zijn echtgenote interpelleerde op straat president Macron over de condities van opsluiting van de Corsicaanse gevangenen. Maar niets mocht baten. Een nieuwe deal was nu in de maak tussen Macron en vertegenwoordigers van het Corsicaans nationalisme. Corsicanen zouden in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen voor kandidaat Macron stemmen, in ruil voor het overbrengen van Colonna en andere nationalisten naar een Corsicaanse gevangenis, in afwachting van hun vrijlating.

Ideale dader

Vrij kort na de moord op de prefect hielden de autoriteiten vier nationalisten aan: Didier Martinetti, Pierre Alessandri, Alain Ferrandi en Marcel Istria. De zaak kreeg een bijzondere wending toen Martinetti, wellicht onder dwang of door chantage, twee nieuwe namen aangaf: Joseph Versini en Martin Ottaviani. Kort daarop dook voor de eerste keer de naam Yvan Colonna in het dossier op. Het is tot vandaag niet duidelijk of zijn kompanen hem aanwezen als de hoofddader omdat hij voorvluchtig was, of omdat hij zichzelf probeerde veilig te stellen.

De Franse staat, die niet graag vier jaar lang voor schut wordt gezet, had nu de ideale dader en kon de vendetta voortzetten. 

Yvan Colonna had op dat moment de vlucht genomen. Hij zou jarenlang de meest gezochte man in heel Frankrijk zijn. Pas vier jaar later, op 4 juli 2003, werd hij in Cargèse aangehouden. De Franse staat, die niet graag vier jaar lang voor schut wordt gezet, had nu de ideale dader en kon de vendetta voortzetten. Toenmalig president Nicolas Sarkozy, die bevriend was met de familie Erignac, maakte toen de kolossale fout door in de media te snel te verklaren: ‘Wij hebben de moordenaar van prefect Erignac aangehouden.’

Levenslang

Hierdoor verwerd het proces tegen Colonna tot een tragikomedie, gevoed door procedurefouten. De verdediging had alle rechtsmiddelen opgebruikt. Uiteindelijk kreeg Yvan Colonna levenslang met minimaal 22 jaar probatie.

In 2016 kwam het nog tot een zaak voor het Europese Hof voor de Rechten van de Mens. Het Hof verklaarde zich onbevoegd, officieel omdat alle procedures in Frankrijk niet waren uitgeput.

Tussen haakjes: je zou denken dat het geweld hier stopt. Maar we bevinden ons op Corsica. In 2012 werd ook Antoine Sollacaro vermoord. Sollacaro was advocaat en gewezen stafhouder, bekend voor zijn verdediging van nationalistische Corsicanen, en een van de advocaten van Yvan Colonna. Oorzaak van deze moord: een conflict tussen nationalistische clans op een achtergrond van maffiose praktijken. Het zijn zulke conflicten die waarschijnlijk ook een rol spelen in het aangeven van Yvan Colonna als hoofddader van de moord op prefect Erignac.

Hoe moet het verder?

Nu Yvan Colonna in levensgevaar verkeert heeft de Franse staat in Corsica een bijkomend probleem. Colonna, die al 22 jaar volhoudt dat hij onschuldig is, blijkt nu niet te zijn beschermd in de gevangenis. Voor vele observatoren de zoveelste blunder die de hele zaak opnieuw meer dan verdacht maakt. President Macron mag het omkopen van Corsicaanse stemmen in de tweede ronde nu wel vergeten. En de vele vrienden van Colonna die deze dagen bijna dagelijks, en met duizenden op straat, protesteren zullen er definitief voor zorgen dat Yvan Colonna de held wordt van een volgende radicale generatie die voor de Corsicaanse onafhankelijkheid gaat.

Gepubliceerd

15.03.2022

Kernwoorden
Reacties

La langue des Flamands des origines à nos jours, ici et ailleurs

Tant en Artois qu’en Flandre Lilloise ou maritime, la langue des Flamands marque notre territoire, s’y pratique mais reste menacée de disparition en Flandre française ! Quelle est son histoire au cours des siècles, son état, son avenir ? Le néerlandais et le flamand, des synonymes ? La relation entre dialecte et langue ? Des réponses !

Auteur de Olla Vogala, histoire de la langue des Flamands, Wido Bourel est un écrivain et publiciste originaire de Flandre française dont l’œuvre fut couronnée par le Prix Ferdinand Snellaert en 2010. Il est vice-président du Cercle Andries Steven, association culturelle et linguistique.
Wido Bourel sera à Bavinchove le dimanche 20 mars et répondra aux questions de Damien Top sur l’histoire du vlaams, depuis ses origines jusqu’à nos jours. Le néerlandais et le flamand sont nés du francique, langue des pères fondateurs du royaume des Francs. S’il plaide pour la survivance du dialecte et invite à promouvoir l’identité flamande dans le nord de la France, l’auteur milite également pour la promotion du néerlandais, langue-mère du dialecte flamand parlée par près de 25 millions d’Européens. Ce sera l’occasion de faire le point sur la question, au moment où le flamand dialectal vient de rejoindre la liste des langues régionales enseignées dans les écoles.
Wido Bourel abordera ensuite quelques « questions qui dérangent » (c’est le titre de son prochain ouvrage à paraitre début mai : Flandre, des questions qui dérangent aux éditions Embanner) sur l’orthographe, la transmission, le devenir de la langue. Il les développera sans doute avec toute l’acuité et l’impertinence d’un Till l’Espiègle !
Un temps d’échanges avec le public suivra cet ardent plaidoyer qui se promet d’être aussi éclairant qu’enrichissant.

Dimanche 20 mars à 17h00
Salle des Fêtes – Mairie de Bavinchove
entrée libre
Renseignements : 09 53 63 32 08
Organisation : Cercle Andries Steven
Courriel : cercle.andries.steven@gmail.com

Gepubliceerd

03.03.2022

Kernwoorden