Een protestantse kerk in Steenvoorde?

Dit jaar herdenken wij de 450^ste  verjaardag van de Beeldenstorm. Vanuit Steenvoorde, nu in Frans-Vlaanderen, verspreidde de Beeldenstorm zich razendsnel over de hele Nederlanden.

 In de Sint-Pieterskerk van Steenvoorde kan je nog een klok zien afkomstig uit het Laurentiusklooster. Met het verbrijzelen van alle beelden en inboedel van dit klooster begon hier de Beeldenstorm. Van het klooster zelf, op enkele kilometers van Steenvoorde gelegen, blijft vandaag geen spoor over. Enkel een toponiem, verfranst in Saint-Laurent, nu een rustplaats langs de autosnelweg Rijsel-Duinkerke, herinnert er nog aan.

Een magere oogst voor een van de meest markante perioden uit onze geschiedenis, zou je denken. Zijn er dan echt geen andere sporen meer?

Het Bredakasteel

Aan de grens van Steenvoorde, in de Ekestraat, staat een merkwaardig gebouw, het zgn. Bredakasteel. Eigenlijk staat het op het grondgebied van het fraai  Vlaams dorpje Terdegem. Het gebouw valt op door haar strakke, merkwaardige architectuur. De voorgevel  is symmetrisch opgebouwd met midden travee onder een driehoekig fronton. Rondbogige deur en  ramen versieren de gevel. Het vreemd aandoend gebouw is neergezet als een baken op een kruispunt. Aan kruispuntzijde zie je een halfronde apsis waarvan de functie niet meteen duidelijk is. Men zegt dat het huidig gebouw uit het begin van de 19de eeuw dateert. De voorgevel vertoont inderdaad empirestijl-invloeden.

Hoe zag het gebouw er uit  voor de 19^de eeuw? en van waar komt de naam  ‘Bredakasteel’? Voorlopig blijft het een raadsel.

Ik heb het Bredakasteel altijd in vervallen staat geweten. Toen ik in Steenvoorde Nederlands studeerde (1971-1972) was het nog een café met een bolletra in open lucht. Je hoorde de bolders van ver jo, ’t es jo!,  roepen als de platte bol pal op het doel neerviel. De volkse sfeer van het gebeuren werd door tekenaar Steven Wilsens treffend getekend toen hij dertig jaar geleden door  Frans-Vlaanderen trok.

Protestantse kerk?

En weet u wat de ouderen in Steenvoorde vertellen over het Bredakasteel? Wel, ze zeggen dat het in vroegere tijden een … protestantse kerk was.

Mijn ervaring zegt dat de volksmond minder liegt dan veel geschiedenisboeken. En dat de overlevering altijd interessante pistes oplevert!  Wie van mijn lezers weet hier meer over?

Ik las in de media dat er in Frans-Vlaanderen maar weinig sporen van deze periode overbleven. Moet blijken. Wie de streek een beetje kent weet beter. Maar je moet er wel een neus voor hebben en spreken met de mensen. Graven onder de laag  van de contrareformatie is niet genoeg.  Je moet ook de laag van de verfransing weghalen en naar de stem van de mondelinge overlevering luisteren.

Er zijn nog veel schatten te vinden langs Frans-Vlaamse overwoekerde paden.

02.05.2016